Temmuz ayında zam alamayan milyonlarca asgari ücretli, açlık sınırının altında kalan maaşlarla geçim mücadelesi verirken, gözler ocak ayında yapılacak zam oranına çevrildi. Ancak henüz konuşulan ve önerilen rakamlardan umut verici bir şey çıkmadı.
Patronların ve hükümet temsilcilerinin açıklamalarından aradığı sinyalleri bulamayan işçiler bir yandan da yabancıların kıskacına takıldı. Deutche Bank ve IMF'nin sefalet zammı önerisinin ardından asgari ücrete bir düşük zam önerisi de Standard & Poor's'tan (S&P) geldi.
Dün Türkiye ekonomisine ilişkin değerlendirmesini yayımlayan S&P, Türkiye'nin kredi notunu "B+"dan "BB-"ye yükseltirken, kredi notu görünümünü "durağan" olarak belirledi. Uluslararası kuruluş değerlendirmesinde enflasyona ve asgari ücrete ilişkin açıklamalarına da yer verdi.
'YÜZDE 30'DAN FAZLASI...'
S&P'den yapılan açıklamada 2025'te hedeflenen yüzde 17'lik enflasyon hedefi yerine 2024'te yaklaşık yüzde 44 olan enflasyon oranının baz alınmasının enflasyonla mücadele programı için risk olarak değerlendirildiği kaydedildi.
Ücret anlaşmasının bu iki uç nokta arasında belirleneceğinin varsayıldığı aktarılan açıklamada, ancak yüzde 30'dan yüksek herhangi bir artış oranının enflasyonla mücadele sürecini uzatacağı kaydedildi.
IMF VE ALMAN BANKA DA DÜŞÜK ÖNERİDE BULUNMUŞTU
Türkiye ziyaretinde bulunan Deutsche Bank ekonomistleri, ekonomiye yönelik değerlendirmelerinde, 2025 asgari ücret zammının enflasyonla mücadelede tartışmaların merkezinde yer aldığını belirtmişti.
Asgari ücrette 2025 için genel beklentinin yüzde 25-30 arasında bir artış olduğunu belirten Deutsche Bank ekibi, asgari ücrette yüzde 30'un üzerinde bir artışın, yavaşlayan ekonomi ortamında işletmeleri zor durumda bırakacağı ve enflasyon beklentilerini bozacağı yönünde bir kanı olduğunu söylemişti.
IMF de asgari ücrette işçilere düşük zam öneren kuruluşlardan biri oldu. Uluslararası Para Fonu'nun (IMF) Türkiye misyonu başkanı Jim Walsh, Türkiye'de asgari ücretin geçen yıl olduğu gibi enflasyonun ciddi şekilde yükselmesine neden olacak şekilde artırılmaması gerektiğini söylemişti.
Walsh, Washington'daki IMF-Dünya Bankası yıllık toplantısında Reuters'a yaptığı açıklamada, "(Bu yüksek artışın) bu yıl olmamasını umuyoruz, çünkü enflasyonun yüksek olduğu birçok ülkeden edindiğimiz deneyimlere göre, asgarin ücretin bu oranda artırılması, enflasyon beklentileri için büyük bir çıpa oluşturuyor. Yetkililerin bir denge kurması gerekiyor ve bunun farkındalar" dedi.
KARAHAN YABANCILARA KONUŞTU: YÜZDE 25'E İŞARET ETTİ
Merkez Bankası Başkanı Fatih Karahan ise Washington’da yatırımcılarla gerçekleştirdiği görüşmelerde 2025 para politikasını şekillendirirken asgari ücret artışı boyutunu da değerlendirmeye alacakları mesajını verdiği belirtilmişti.
Bloomberg'e konuşan ve Karahan'ın yatırımcılarla toplantısından edinilen bilgilere atıfta bulunan kaynaklara göre; yetkililer yabancıya yüzde 25 civarı asgari ücret artışının 2025 enflasyon görünümüyle uyumlu olacağı mesajını verdi.
Patronlardan ise Karahan'ın açıklamasına destek gelmişti. Ankara Ticaret Odası (ATO) Başkanı Gürsel Baran, dün Ankara Ticaret Odası ekim ayı Olağan Meclis Toplantısı'nda yaptığı konuşmada "Merkez Bankası Başkanı Sayın Fatih Karahan, Amerika Birleşik Devletleri'nde yatırımcılarla görüşmesinde, yüzde 25 civarı asgari ücret artışının, 2025 enflasyon görünümüyle uyumlu olacağı mesajını verdi. Biz de, asgari ücrete yapılacak zammın bu seviyede olması gerektiği kanaatindeyiz. Çalışan kardeşlerimizin, enflasyon nedeniyle yaşadığı sıkıntıları biliyoruz. Geçim derdinin ne olduğunu biliyoruz. Ancak, işletmeyi ayakta tutma derdimizin ne olduğunu da biliyoruz" demişti.
Türkiye Giyim Sanayicileri Derneği (TGSD) Başkanı Ramazan Kaya ise daha önce yaptığı açıklamada hükümetten taleplerini sıralarken asgari ücrete hedeflenen enflasyon oranı kadar zam yapılması gerektiğini vurgulamıştı. Kaya, hükümetten taleplerini sıralarken "Bizim için en önemli konulardan biri de asgari ücretin OVP’deki yeni dönem enflasyon hedefi ile belirlenmesi. Maliyetlerimizi ancak bu şekilde dengeleyebiliriz" demişti.
