Türkiye günlerdir Tarım ve Orman Bakanlığı'nın yayımladığı "Taklit ve Tağşiş Yapılan Gıdalar" listesini konuşuyor. Listede ünlü bir köfte zincirinin köftesinde domuz eti, sucukta at eti, çiğ adana kebapta kalp, baharatlarda yabancı madde tespitleri yer aldı. Tarım ve Orman Bakanı Yumaklı'dan listeye ilişkin açıklama geldi.
"HERHANGİ BİR TOLERANSIMIZ OLMAYACAK"
Yumaklı, tüketicinin güvenilir gıdaya ulaşmasının en doğal hakkı olduğunu belirterek, "Buna ilişkin herhangi bir uygunsuzluğu kabul etmiyoruz. Herhangi bir toleransımız olmayacak. Dolayısıyla Türkiye'deki 724 bin işletmenin senede bir kez mutlaka ama farklı gerekçelerle birden fazla denetlenmesi konusuna devam edeceğiz.
Yumaklı, taklit-tağşiş yapılan ve sağlığı tehlikeye düşürebilecek gıdaların listesinin yayınlanması sonrası eleştirilere Iğdır'dan cevap verdi. Yumaklı, kontrol, analiz, yaptırım uygulayacaklarının duyurusunu daha önce yaptıklarını söyledi.
Yumaklı şu ifadeleri kullandı:
-Çok uzun süredir tüketicilerin en doğal hakkı olan güvenilir gıdaya ulaşma konusunda yaptığımız çalışmalarımızı kamuoyumuzla paylaşıyoruz. Özellikle bayramlar gibi çok yoğun bir şekilde gıda tüketiminin olduğu zamanlar da dahil olmak üzere sektör denetimleri, spesifik denetimler, gelen şikayetlerin değerlendirilmesi gibi konularda bizim ilgili birimlerimiz denetimlerini yaptılar.
"DENETLEMELER DEVAM EDECEĞİZ"
-Biz hep şunu söyledik; tüketicimizin güvenilir gıdaya ulaşması en doğal hakkıdır. Buna ilişkin herhangi bir uygunsuzluğu kabul etmiyoruz. Herhangi bir toleransımız olmayacak. Dolayısıyla Türkiye'deki 724 bin işletmenin senede bir kez mutlaka ama farklı gerekçelerle birden fazla denetlenmesi konusuna devam edeceğiz. 7 bin 500 arkadaşım sahada denetimlerine devam edecekler. Bu yıl 1 milyona yakın denetim yaptık. 16 bin uygunsuzluk tespit ettik.
"800 MİLYON LİRAYA YAKIN PARA CEZASI UYGULADIK"
-800 milyon liraya yakın idari para cezası uyguladık. Bunlardan 368'i için savcılıklara suç duyurusunda bulunduk. Yine bunların arasında yakaladığımız uygunsuzluğa bağlı olarak da işletme kapatmaları gerçekleştirdik. Faaliyeti durdurma, idari para cezası, piyasadan o parti ürünlerin toplanması, imha etmek tabii birçok alt başlığı var bunları da gerçekleştirdik.
-Özellikle kanunda yer alan gıda ile ilgili uygunsuzlukların kamuoyuna duyurulmasıyla ilgili yeni bir sisteme geçeceğimizi söylemiştim. Eski nasıldı? O süreç devam ediyordu. Belli aralıklarda herhangi bir takvimi belli olmayan şekilde kamuoyuna zaman zaman duyurular yapılıyordu.
-Biz bunu herhangi bir tereddüde meydan vermemek amacıyla bir sistem üzerinden anlık olarak süreci tamamlananların görünmesi şekilde çevireceğimizi söylemiştik. Ve bunu da yaptık. Yani kontrol, analiz, yaptırım ve bunun duyurusu ve bu kapsama girenlerin duyurusunu da devreye almış olduk. Ben bu konuda toplumun her kesiminden çok ciddi bir şekilde teşekkür aldığımızı buradan ifade etmek istiyorum.
-Yine gıda üretimi yapıp, bütün kurallara uyan, toplumun güvenilir gıdaya ulaşma konusundaki o hakkını gözeten işletmelerimize de sizlerin vasıtasıyla teşekkür etmek istiyorum. Bu sistem aynı şekilde devam edecek. Kontrol, analiz eğer gerekiyorsa yaptırım sonrasında kamuoyu duyurusu 'guvenilirgida.tarımorman.gov.tr' hesabından yayınlanmaya devam edecek. Bizim bir de 'tarım cebimde' uygulamamız var. En kısa zamanda oraya da bunu adapte edeceğiz. Yani web sayfamıza girmeden o uygulamadan bunlara ulaşmak mümkün olacak.
'ÖNCEKİ YILLARDAN GELME KONUSU, BİZİM SÜRECİMİZLE İLGİLİ DEĞİL'
Gazetecilerin '2021 yılındaki tespitler yeni yayınlandı gibi eleştiriler var. Buna ilişkin neler söyleyeceksiniz?' sorusuna Bakan Yumaklı, "Bu bir süreç. O önceki dönemde yine metodolojik olarak bunlar yapılıyordu. Ancak her işletmenin bizim tespitlerimiz sonrası kendilerine yapılan bildirimden sonra yasal hakları var. Bunlara itiraz etme hakkı, yeniden analiz edilmesini isteme hakkı vesaire gibi. Dolayısıyla biz o sürecin tamamlanması gerçekleşmiş olanların duyurusunu yapıyoruz. Bu şekilde de yapmaya devam edeceğiz. Yani oradaki, önceki yıllardan gelme konusu, bizim sürecimizle ilgili değil. Bu konuda firmaların, kurumların kendi yasal haklarını kullanması, çok sık gerçekleşen bir şey değil açıkçası. Yani toplamda bir bütünün içerisinde belli bir oranın olması demek o sistematiğin tamamının öyle olacağı anlamına gelmez. Dolayısıyla bahsetmiş olduğum şekilde kamuoyuna duyurularımızı yapmaya devam edeceğiz" cevabını verdi.
'GEREKEN UYGULAMALARI YAPIYORUZ'
Bakan Yumaklı, 'Yayınlanan listelerde halen satışı devam eden gıda ve ürünler var. Bunların satışının devam etmesi normal mi? sorusunu ise şöyle yanıtladı:
-Biz kontrollerimizi yaptığımızda herhangi bir ürünün satışı aşamasında o parti eğer bir uygunsuzluğa sahipse, onunla ilgili gereken uygulamaları yapıyoruz. Yani tespit analizden sonra onların piyasadan çekilmesi, imha edilmesi gibi hususlar gerçekleşiyor. Ancak her üretimin de bütün partilerinin aynı içeriğe sahip olacağı anlamına gelmiyor.
-Dolayısıyla herhangi bir uygunsuzluk içermeyen ürünlerin satışı elbette ki devam edecek. Buna şöyle bir örnek vereyim. Peynirin içerisinde bitkisel yağ kullanılmış.
-Biz bakıyoruz onun bitkisel yağ kullanıldığına dair hem kodekste yok o ayrı bir konu, hem de herhangi bir ibare yok. O hangi partideyse biz onları toplayıp imha ediyoruz. Ancak diğer partilerin de olması gerektiği gibi o ürünü üretmişse ona söylenecek herhangi bir şey yok. Onun üretimi ve satışı devam etmiş oluyor. Bu mücadele hem bizler hem de vatandaşlarımız hem de tüketicinin bütün haklarına riayet eden üreticilerimizle birlikte yürüteceğimiz bir mücadele.
-Toplamda bütün işletmelerimizi aynı kefeye koymak gibi bir yanlışa düşmemek gerekir. Ancak şunun da altını çizelim; vatandaşımızın sağlığını tehlikeye düşürecek gıda üretimi ya da uygulamalar veya belirlendiği şekilde, söylendiği şekilde, etiketinde yazıldığı şekilde o ürünü üretmeyip üreticinin yanıltılmasına sebep olacak hususlara da herhangi bir toleransımız olmayacak, aynı şekilde devam edeceğiz. Bunun da tekraren altını çizmek istiyorum.
BAKANLIK: SUÇ DUYURUSUNDA BULUNULUYOR
Bakanlıktan da şu açıklama yapıldı:
"Yeni gıda kamuoyu duyurusu sistemimizde 8 binden fazla gıda denetçimizle yaptığımız rutin ve anlık denetimlerde ortaya çıkan her türlü uygunsuzluk, teknik sürecinin tamamlanmasının ardından yayımlanmaktadır.
-Uygunsuzluk tespit edilmesi halinde toplatma, idari para cezası ve üretimin askıya alınması gibi yaptırımların yanı sıra uygunsuzluğun insan hayatını ve sağlığını tehdit etmesi halinde ilgililer hakkında suç duyurusunda bulunulmaktadır. Bu idari işlemler Anayasamızın 125. maddesi gereği yargı denetimine tabidir. Yargı kararları idarenin bütün unsurları bakımından bağlayıcıdır. Bakanlığımız kamu sağlığını koruma konusunda görev ve yetkilerini bu ilkeler doğrultusunda kararlılıkla ifa etmeye devam edecektir."
