Konuyla ilgili olarak 2 yıl önce Çevre ve Şehircilik Bakanlığına yazılı soru önergesi veren CHP Milletvekili Ömer Fethi Gürer, uygulamada yaşanan aksaklıkların giderilmesini önerdiği belirlendi.
Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) Niğde Milletvekili Ömer Fethi Gürer, ülkemizin deprem gerçeğiyle ilgili sorunları, sık sık gündeme getirirken, güvenli yapı üretimini tehdit eden ve mevzuat ve uygulamalarda yaşanan sorunları da gündeme getirmişti.
Riskli yapıların belirlenmesi, depreme karşı alınan tedbirler ve depremle ilgili yaşanabilecek sorunları her fırsatta Meclis gündemine taşıyan CHP Milletvekili Ömer Fethi Gürer’in 2 yıl önce de ‘şantiye şefliği uygulamasıyla’ ilgili mevzuatta yaşanan sorunlara dikkat çekmek amacıyla, Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığına yazılı soru önergesi vermişti.
Ülkemizin yüzde 93’ünün deprem kuşağında yer aldığını belirten CHP Milletvekili Ömer Fethi Gürer, nitelikli ve güvenli yapı üretiminde yaşanan sorunlara dikkat çekerek, mevzuattaki en önemli sorunlardan birinin de şantiye şefliği ile ilgili maddeler olduğuna işaret etmişti.
CHP Milletvekili Ömer Fethi Gürer, mevzuata göre 30 bin metreye kadar 5 ayrı işin şantiye şefliğini tek kişinin yapabildiğine de işaret ederek, bu şekilde düzgün bir şantiye şefliği yapmanın mümkün olmadığına dikkat çekerek, şu soruları yöneltmişti:
“İstisnai durumlar dışında, her şantiye şefinin sadece bir şantiyede tam zamanlı olarak görevlendirilmesi için bir düzenleme yapılması düşünülmekte midir?
Şantiye şefliğinin görev tanımı için yapım işinin; konusunun, niteliğinin, büyüklüğünün, ilgili imalatların oranının dikkate alınması ve keyfi uygulamaların sonlandırılmasma yönelik gerekli yasal düzenlemeler yapılması düşünülmekte midir?
Şantiye şefliği sürekli eğitime ve mesleki tecrübeye gereksinim duyan bir görevdir. Bu görevi yerine getirecek kişilerin ilgili meslek odalarınca verilen eğitimlere katılıp belgelendirilmelerinin zorunlu olması düşünülmekte midir?
Gerçeğe aykırı beyanda bulunarak şantiye şefliği üstlenilmesinin önüne geçilmesi için şantiye şeflerinden Oda Kayıt Belgesi istenmesine yönelik bir çalışmanız var mıdır?
Şantiye şeflerinin TMMOB tarafından belirlenen mühendislik asgari ücretinin altında çalıştırılmaması, hak ve ücretlerinin yasal güvenceye alınması için bir düzenleme yapılması düşünülmekte midir?”
CHP Milletvekili Ömer Fethi Gürer’in 2021 yılının Mayıs ayında gündeme getirdiği konuyla ilgili soru önergesini yanıtlayan Bakan Murat Kurum ise Şantiye şefi bulundurulmaksızın yapım işinin sürdürülmesinin mümkün olmadığının hüküm altına alındığını, ilgili yönetmelikte “tam zamanlı olarak başka bir işte çalışanların şantiye şefliği görevini üstlenemeyeceğinin” belirtildiğine dikkat çekti.
ŞANTİYE ŞEFLERİ, BAŞKA BİR İLDE GÖREV YAPAMIYORLAR
Bakan Kurum ayrıca ilgili yönetmelikte şantiye şeflerinin görev yaptığı ilin sınırları dışında başka bir ilde görev üstlenemeyeceği, yapım işinin ruhsata ve ruhsat eki etüt ve projelere uygun olarak gerçekleştirilebilmesi için gerekli olan inşaat ve iş organizasyonunu sağlayacağı, mevzuatın öngördüğü her türlü tedbiri alması, uygulaması ve uygulatması gerektiği, inşaat ve tesisat işlerinde yetki belgeli usta çalıştırılmasından sorumlu olduğu, görev aldığı yapım işinde iş sağlığı ve güvenliğinin sağlanması için gerekli her türlü önlemin aldırılmasına yetkili olduğunun ifade edildiğini de vurguladı.
ŞANTİYE ŞEFLERİN KONTROLÜ YAPI RUHSATINI DÜZENLEYEN İDAREDE
Şantiye şefleri ile ilgili uygulamaların takip ve kontrolünün, yapı ruhsatı düzenleyen ilgili idarelerin sorumluluğunda bulunduğuna da vurgu yapan Bakan Kurum,
“6235 sayılı Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliği Kanununun 2’nci maddesinde şantiye şeflerinin de aralarında olduğu "Mühendislik ve mimarlık mesleği mensuplarının" "müşterek ihtiyaçlarını karşılamak, mesleki faaliyetlerini kolaylaştırmak, mesleğin genel menfaatlere uygun olarak gelişmesini sağlamak, meslek mensuplarının birbirleriyle ve halk ile olan ilişkilerinde dürüstlüğü ve güveni hakim kılmak üzere meslek disiplinini ve ahlakını korumak için gerekli gördüğü bütün teşebbüs ve faaliyetlerde bulunmak" Birlik ve Odaların görev ve yetkileri arasında sayılmıştır” ifadelerini kullandı.
Bakan Murat Kurum, “Şantiye şefleri hak ve ücret bakımından 4857 sayılı İş Kanuna tabi olup, çalışma şartları yine Kanun dâhilinde yapı müteahhitleri ile aralarında yapılan iş sözleşmesi esasına göre belirlenmektedir” diye konuştu.
ŞANTİYE ŞEFLERİNİN GÖREVİ
Önerge sahibi CHP Milletvekili Ömer Fethi Gürer ise Şantiye şefliğinin; yapı üretimi veya mimarlık-mühendislik hizmeti gerektiren herhangi bir imalatın plan, proje, resim ve hesapları ile fen ve sanat kurallarına uyumlu; genel şantiye organizasyonunun da teknik mevzuata uygun olarak yürütülme ve denetlenmesi işi olduğunu, bu anlamda şantiye şefinin bir yandan yapının fenne ve tekniğe, ruhsat ve projesine uygun olarak inşa edilmesini sağlarken diğer yandan da işçi sağlığı ve iş güvenliğinin azami ölçüde sağlanması için gerekli her türlü önlemin alınmasını sağladığınıanlattı.
NİTELİĞE AYKIRI TALEPLER KABUL EDİLİYOR
CHP Milletvekili Ömer Fethi Gürer, Şantiye Şefleri Hakkında Yönetmeliğin 6. Maddesinin 3. Bendinde, "Şantiye şefliğinin üstlenilmesinde; yapım işinin konusu, niteliği, büyüklüğü ile özel ihtisas gerektirip gerektirmediği ve ilgili imalatların oranı dikkate alınır" ifadesinin yer aldığını, ancak uygulamada işin niteliğine aykırı şantiye şefliği taleplerinin kabul edildiğinin, bu konuda idarelerin keyfi kararlar aldığının görüldüğüne de dikkat çekti.
İNŞAATLARIN MÜHENDİSLİK HİZMETLERİ KAĞIT ÜZERİNDE
Son birkaç yıldır oranları düşse bile, ülkemizde her yıl 100 bin civarında inşaat ruhsatı verildiğini vurgulayan CHP Milletvekili Ömer Fethi Gürer, “ Ne yazık ki bu inşaatların büyük çoğunluğunda mühendislik hizmetleri kâğıt üstünde kalıp, göstermelik olmaktan öteye geçememiştir. Bir deprem ülkesinde hepimizin gözü önünde ve ilgili her kurum ve kuruluşun da bilgisi dâhilinde, böylesi önemli bir görevin yasal mevzuatın içeriğinden dolayı, kâğıt üzerinde kalması korkunç ve düşündürücüdür” ifadelerini kullandı.