Kayseri Erciyes Üniversitesi’nde (ERÜ) görev yapan işçilerin izin kullanmadıkları ortaya çıktı. Sayıştay Denetiminde, denetçiler bu duruma dikkat çekerek, üniversite yönetimini uyardı. İşçilerin kanunda belirtilen yıllık izinlerinin kullanmadıklarını ifade eden Sayıştay Denetçileri, 4857 Sayılı İş Kanunu’nun “Yıllık ücretli izin hakkı ve izin süreleri” başlıklı 53’üncü Maddesini hatırlattı.
Sayıştay denetçileri raporda, “İşyerinde işe başladığı günden itibaren, deneme süresi de içinde olmak üzere, en az bir yıl çalışmış olan işçilere yıllık ücretli izin verileceği ve yıllık ücretli izin hakkından vazgeçilemeyeceği; ‘Yıllık ücretli iznin uygulanması’ başlıklı 56’ncı maddesinde; yılık iznin 53’üncü maddede gösterilen süreler içinde işveren tarafından sürekli bir şekilde verilmesinin zorunlu olduğu, ‘Sözleşmenin sona ermesinde izin ücreti’ başlıklı 59’uncu maddesinde; iş sözleşmesinin, herhangi bir nedenle sona ermesi halinde işçinin hak kazanıp da kullanmadığı yıllık izin sürelerine ait ücretin sözleşmenin sona erdiği tarihteki ücreti üzerinden kendisine veya hak sahiplerine ödeneceği ifade edilmiştir. Aynı Kanun’un ‘İzinlere ilişkin düzenlemeler’ başlıklı 60’ıncı maddesinde; yıllık ücretli izinlerin, yürütülen işlerin niteliğine göre yıl boyunca hangi dönemlerde kullanılacağı, izinlerin ne suretle ve kimler tarafından verileceği veya sıraya bağlı tutulacağı, yıllık izninin faydalı olması için işveren tarafından alınması gereken tedbirler ve izinlerin kullanılması konusuna ilişkin usuller ve işverence tutulması zorunlu kayıtların şeklinin Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı tarafından hazırlanacak bir yönetmelikle gösterileceği belirtilmiş, 03.03.2004 tarih ve 25391 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Yıllık Ücretli İzin Yönetmeliği’nde de Kanun’a uygun olarak yıllık izinlerin kullanımı ile ilgili düzenlemeler yapılmıştır. Ayrıca Kanun’un ‘Yıllık ücretli izin hükümlerine aykırılık’ başlıklı 103’üncü maddesinde; yıllık ücretli izni bu Kanun’un 56’ncı maddesine aykırı olarak bölen veya izin ücretini 57’nci maddenin üç ve dördüncü fıkralarında belirtilen usule aykırı olarak ödeyen veya eksik ödeyen veya 59’uncu maddedeki hak edilmiş izni kullanmadan iş sözleşmesinin sona ermesi halinde bu izne ait ücreti ödemeyen veya 60’ıncı maddede belirtilen yönetmeliğin esas ve usullerine aykırı olarak izin kullandırmayan veya eksik kullandıran işveren veya işveren vekiline bu durumda olan her işçi için kanunda belirtilen tutarda idari para cezası verileceği hüküm altına alınmıştır” ifadeleri kullanıldı.
Anayasal bir hak!
“İşçilerin yıllık ücretli izin hakkından feragat edemeyeceği ve iş akdinin sona ermesi durumunda kullanılmayan izinlerin son ücret üzerinden ödeneceği ifade edildiğinden bu durum işverenler açısından da ciddi gider artışlarına sebep olmaktadır” denilen denetim raporunda, işçi ve işverenin korunması amacıyla Anayasal bir hak olan yıllık ücretli iznin mevzuata uygun olarak süresinde kullandırılması gerektiği belirtildi.
Mevzuata uyulmamış!
Sayıştay, Erciyes Üniversitesi’nde yapılan denetimde bu mevzuata uyulmadığını dile getirdi. Yapılan denetimde Üniversite Döner Sermaye İşletme Müdürlüğü bünyesinde çalıştırılan 1.186 işçinin, 2018-2022 yıllarına ait sırasıyla 12.236, 13.666, 19.632, 21.225 ve 21.404 günlük kullanılmayan izinlerinin olduğu, ayrıca 150 gün ve üzeri kullanılmamış izni olan işçilerin bulunduğu ortaya çıktı. Sayıştay Denetim Raporunda, “İşçilerin yıllık ücretli izinlerinin, uzun yıllar kullanılmaması sebebiyle iş akdinin sona erdiği tarihte ekonomik bir hakka dönüşmesine sebep olunmadan mevzuatta belirtildiği şekilde kullandırılması gerekmektedir” uyarısında da bulundu.
Diğer yandan Erciyes Üniversitesi yönetiminin, Sayıştay denetçilerine bu konuda izinlerin kullandırılmasının sağlanacağı bilgisini verdi.